BAIXO PAUS

Máis aló de que Aouate volvese completar un partido estelar ante o mesmo equipo ante o que cantou gravemente na primeira volta, a actuación do israelí en Iruña –enmarcada dentro do sensacional rendemento defensivo do equipo– serve tamén para resaltar o importante que é en calquera sitio contar cun meta de garantías. Aouate foino a campaña pasada e non tanto esta, o cal notouse e moito. Ao final dunha tempada, a diferenza entre ter un porteiro de nivel ou non se pode cifrar (sen ningún tipo de esaxeración) en oito ou dez puntos. E aí está o límite que permite mirar cara arriba ou verse obrigado a agachar a cabeza para vixiar o charco. Exemplos? Pois varios. Non foi casualidade que o Xetafe encaixase seis goles nos dous partidos máis importantes da súa historia: baixo os seus paus residían as dúbidas onde debería situarse a seguridade. De feito, se o Bayern sufriu tanto contra os madrileños foi tamén porque o seu gardamallas non parou nin unha das que lle chegaron. Si as para Casillas, e por iso un Madrid tan mediocre gaña títulos sen despeitearse. E cando o Valencia encaixa cinco en San Mamés, só hai que mirar ás súas redes para entendelo xa que alí estaba como titular un ex xogador en activo como Mora. O propio Athletic canalizou o rumbo cando fichou a Armando. Exemplos hai miles. Porque o porteiro, curiosamente o xogador máis individual e case bohemio, é o que maior reflexo colectivo xera en todo un equipo. Xa se sabe que en calquera ámbito, os diferentes son os únicos imprescindibles.

KILÓMETROS

En 400 kilómetros a la redonda, el Dépor está solo. No hay otro equipo de Primera en toda esa distancia. Bueno, sí los hay e incluso de Champions, pero desgraciadamente juegan otra Liga. Y digo desgraciadamente porque una Liga ibérica serviría para subir el nivel y también para tender puentes con los vecinos de Portugal, que buena falta hacen. Pero esa es otra historia. La realidad es que en la competición estatal el Dépor vive aislado. Desaparecidos por ahora de la elite Vigo, Gijón y Oviedo, lo más cercano es Valladolid y Santander. Esta situación resulta un orgullo, porque pone en valor la trayectoria y los méritos del club en relación a su entorno, pero también genera ciertos inconvenientes. Se pierde poder de convocatoria respecto a los visitantes pero, sobre todo, se dificultan los desplazamientos de la afición blanquiazul siguiendo a su equipo. Y la completa esencia del fútbol no se puede entender sin los viajes de las hinchadas. En ellos se junta el sacrificio y la fiesta, dos de las cualidades que deberían formar parte de cualquier definición de este deporte. No lo tiene fácil el deportivismo para moverse. Pero lo hace, como este fin de semana a Iruña. Será en buen número y con la ayuda del propio Lotina en un gesto generoso y comprometido. Todo parece bonito. Y más lo será si se vence allí y nos acercamos a otro largo viaje: el que lleva a Europa. Que curiosamente, como cuando fuimos por miles a Oporto, hasta puede quedar más cerca que Pamplona.

SEIS COUSAS

Gañou o Dépor ao Athletic de Caparrós (3-1). Varias cousas:

1) Cando se está a dous puntos dun obxectivo, hai que loitar por el, por moi difícil e inesperado que sexa ou por moito que apeteza relaxarse logo de meses de angustia.

2) Sempre se di que un dianteiro vive do gol, e ten moito de certo. Pero esa afirmación fainos esquecer que tamén xogan defensas, paus e porteiros. Por iso non está de máis lembrar que onte, Xisco fixo un partido tan bo ou mellor que os anteriores, nos que se fartou a marcar.

3) Aínda que é fácil entendelo, a verdade é que analizado desde un punto de vista de club, o xesto de Coloccini a Caparrós sobraba. No éxito loce máis ser elegante que revanchista.

4) Unha das grandes mentiras do fútbol é aquela que di que os penaltis son pura sorte. Nada diso, neles está boa parte da esencia do fútbol resumida nunha xogada. Non é fácil tiralos ben. Sergio faio de cine e iso é calidade, non ningunha lotería.

5) Como por aí fóra apréciannos o xusto e nos miran aínda menos, pois dunhas semanas para aquí chegan comentarios que denominan ao equipo de Lotina como defensivo e case ruin, de tres centrais e contras. Non obstante, os que seguimos ao Dépor sabemos que aquí hai fútbol con maiúsculas. Os que non se enteran será que no canto de ler só miran os debuxos.

6) A maior responsabilidade que ten un club é a de estar ao nivel do caudal humano que lle acompaña. E niso, o Dépor e tamén o seu último rival o Athletic, son millonarios. Se quedaban dúbidas, onte, disipounas Riazor.

BOMBAS CON FLORES

Es fin de semana de regresos. El más sonado es el de Caparrós a Riazor, estadio en el que no se le ha visto desde junio del año pasado, cuando era todavía el entrenador de un Dépor sin demasiados apuros para salvarse. Pero –como siempre está bien fijarse en la letra pequeña– también hay estos días un retorno a casa mucho más entrañable y menos polémico (ya que alrededor del ex técnico se proyectan desde algunos foros unos rencores de complicada explicación). El otro que retorna no lo hace desde Bilbo ni nació en Andalucía. Llega desde Argentina y es uno de los mejores jugadores que jamás hayan defendido la camiseta del Dépor, la misma que le trae de nuevo por aquí, aunque sea en una versión algo distinta de la oficial y, por cierto, mucho más bonita. Vuelve el Turu Flores. Lo hace para jugar en Ferrol con los veteranos, que están completando una excepcional Liga Indoor, donde luchan con Barça y Madrid, como en los viejos tiempos. Ahora, se les une el Turu, todo un artista a la hora de pinchar el balón, de regatear o de disparar a puerta, aquello que la grada definió como “tirar la bomba”. Mucho dejó el argentino en A Coruña: recuerdos excitantes e incluso una disparatada y maravillosa peña como es la Turuto. Pero, como las mayorías suelen ser simples e inmediatas, el hecho más recurrente al mentar su nombre suele referirse a su tendencia al sobrepeso. Al parecer, esa era su cruz. Sin embargo, los que sabemos que las apariencias engañan lo tenemos claro: esa era su gloria, la de un gordito natural capaz de regatear él solo a medio Celta. Porque efectivamente, el Turu era la bomba.

ESPACIO

Forajido: "¿Quieres decirme que hacemos atravesando un desierto que ni una serpiente se atrevería a cruzar?".
Gregory Peck: "Un desierto es un espacio, y un espacio se cruza".

De la película 'Cielo Amarillo'.
Cita recogida en 'Nocilla Experience', libro de Agustín Fernández Mallo.

VENDAS

O fútbol empezou a facerse un pouco peor o día en que aos futbolistas empezoulles a preocupar como sairían nas fotos do xornal ao día seguinte. Entón naceu o vedettismo. Non hai tanto, un importante e moi crido xogador do Dépor de Irureta púxolle a un xornalista unha singular escusa para non poder atendelo: "É que teño que ir á perruquería, que sempre vou o día antes dos partidos", díxolle. A razón desas visitas era asegurarse así ter as patillas de deseño ben perfiladas por se logo as páxinas sacábano celebrando un gol. De aí a que este tipo de futbolistas comezaran a facer o estúpido co baile do perrito ao marcarlle o 4-0 ao pechacancelas só había un paso, que desgraciadamente deron.

Antes o fútbol era máis natural. Os xogadores non se sentían nunha pasarela senón nunha batalla. Nas fotos, o normal era velos suados, manchados de barro e de herba e nos seus casos máis extremos coa fronte ensanguentada. Naquelas épocas, as vendas na testa eran bastante habituais. Por iso son unha icona clásica, un símbolo do auténtico. Agora, pídeselle a Xisco que non a quite. E non é mala idea. Non só lle deu sorte de cara ao gol, senón que esa cinta protectora na cabeza tamén serve para recordar o máis digno do fútbol, aquel para o que a gloria non se basea en ir á perruquería antes do partido senón en pasar pola enfermería cando se acaba.

OS HEROES DA FLOR DE TOXO

Hai tres semanas, a selección dunha pequena, atlántica, verde e celta nación que oficialmente só exerce de autonomía ocupaba un lugar destacado nas informacións deportivas de todo o mundo. Os seus arredor de tres millóns de habitantes estaban de festa. Pola descrición podería tratarse de Galiza. Pero non o era. O territorio en cuestión foi Gales.

A selección galesa obtivo o pasado 15 de marzo o seu décimo título do 'Seis Nacións', o torneo máis prestixioso do mundo do rugby. Fíxoo ante Francia, no espectacular estadio do Milenio en Cardiff e nunha data simbólica: xusto no día no que se cumpría un século do seu primeiro 'Gran Slam' nesta mesma competición. Todo un canto á historia dun deporte que -ao contrario que outros da súa familia obsesionados coa suposta modernidade da globalización- ten como alicerces a tradición e as identidades. Mais en Galiza, nos mesmos días nos que Gales celebraba entre multitudes unha fazaña internacional, uns modestos clubs cheos de entusiastas comezaban a disputar a Copa Xunta ante apenas unhas ducias de afeccionados. Enormes diferenzas entre lugares teoricamente semellantes.

“O norte de España e especialmente Galiza é unha zona que por cultura e incluso paisaxe ou clima deberían contar cunha importante tradición de rugby, pero o problema é que malia a súa aparencia rural, este foi un deporte que se estendeu por medio das colonias do Reino Unido e sobre todo polas universidades e os colexios británicos, que tardaron en desenrolarse plenamente nalgunhas periferias peninsulares”, comenta Fermín de la Calle, xornalista do diario As que viviu destinado en Galiza durante catro anos e que está considerado o maior especialista deste deporte do estado. Actualmente, Valladolid e Madrid son os centros do rugby español, xunto a algunhas poboacións de Catalunya, se ben as maiores marcas de asistencia a un partido no solo estatal rexistráronse para ver a un equipo francés. O Biarritz pertence á elite de Europa e xoga as grandes citas continentais no estadio de Anoeta de Donosti, onde reúne a unhas 25.000 persoas, a meirande parte ikurriña en man. Polo tanto, o Biarritz non exerce de club galo senón vasco. Esa é unha característica básica do rugby: o seu respecto polos territorios. É a única disciplina na que xogan xuntas a República de Irlanda e Irlanda do Norte. E, por exemplo, Galiza ten combinado propio e compite a nivel menor, pero oficial. Na Copa de Europa das Rexións. Tamén ten xogado amigables, incluso contra Portugal. O recoñecemento que ten a selección galega neste deporte é aínda utópico no seu curmán o fútbol.

Símbolos da terra fecundan o imaxinario do rugby. Nótase nos cánticos antropolóxicos dos potentes combinados de Oceanía ou nos escudos dos participantes do 'Seis Nacións', onde Gales loce tres plumas de avestruz, Francia un galo, Italia unha coroa de loureiro, Inglaterra unha rosa de Lancaster, Escocia un cardo e Irlanda un trevo. O rugby galego tamén ten o seu propio símbolo, sen dúbida o máis evocador de todos os que se poden atopar no deporte do país: a flor de toxo. Con ela na camiseta, a selección enfrontouse en Lalín a Armagnac, con derrota por 22 a 51. En maio, visitará As Landas, na costa cantábrica de Francia. Ao tempo, compite no campionato estatal con bos resultados.

Pero o gran fito da selección galega de rugby chegou da man do equipo feminino, que en xuño de 2006 foi quen de gañar a Portugal en Lisboa por 10 a 20 dentro dun torneo de verán chamado Copa das Nacións. Galiza ten un interesante nivel entre as rapazas, como o demostra que tres delas foran chamadas para xogar co equipo estatal ante Inglaterra o pasado mes de febreiro. Foron Ana Vanessa Rial, Berta García (do Universidade da Coruña) e Rocío García (do Lalín). Elas son as xoias da Federación Galega, que este ano celebra o seu 25 aniversario. Foi en outubro de 1983 cando botou a andar o rugby federado en Galiza, malia que a fundación dalgún club é anterior, como no caso do C.R.A.T da Coruña. un dos máis importante na actualidade xunto ao Universidade de Vigo ou Os Ingleses de Vilagarcía. Ningún deles está preto da elite estatal. Os seus recursos son moi limitados no económico e o mediático, mais enormes no entusiasmo. Non pode ser doutro xeito nunha disciplina famosa pola amizade tabernaria dos chamados terceiros tempos, eses que xuntan aos dous equipos para compartir cervexas despois do partido. Por algo o rugby foi definido como “un deporte de cabalos xogado por cabaleiros”.

(PUBLICADO EN 'A NOSA TERRA').

SOMBREROS

Así de buenas a primeras, mucha gente piensa que hat trick significa literalmente tres goles. Como se usa para definir eso mismo y trick suena a tres, pues tiene cierta lógica. Pero no, resulta que -como muchos saben- la traducción exacta de hat trick es “truco del sombrero”. Al parecer, el origen del término está en el críket inglés, donde en tiempos fue costumbre regalarle un sombrero a aquel jugador que hacía tres tantos seguidos. Aquí en el Dépor, como somos más originales, nos hemos inventado el truco de la venda, porque eso es lo que llevaba Xisco en la cabeza el domingo, cuando le hizo tres al pobre Murcia de un decepcionante Clemente. Fue un registro con el que no nos cansamos de relamer, por justo y necesario, que dirían en misa. El deportivismo no presenciaba uno así desde aquel de Víctor al Celta en el histórico 0-5 de Balaídos, resultado glorioso que curiosamente provocó unánimes gritos de “Lotina vete ya”, porque el vasco entrenaba entonces a los vigueses. Pero también llamó la atención en esa ocasión que el autor del triplete fuera un centrocampista, porque lo habitual es que esta suerte se limite a los delanteros. Para estos, el auténtico hat trick es participar en tres goles. Como hizo Sergio el domingo. El pase ilegal del primero, el balón en profundidad al hueco para el centro de Manuel Pablo del segundo y el córner del tercero salieron de sus botas. Hay que valorarlo. Porque el catalán no hizo hat trick, pero sí demostró otra vez que es un jugador para quitarse tres sombreros.